Agatha Christie, Lady Mallowan, a właściwie Agatha Mary Clarissa Miller Christie (znana także jako Dame Agatha Christie), córka Clary i Fredericka Miller, (ur. 15 września 1890 w Torquay, zm. 12 stycznia 1976 w Wallingford) – angielska autorka powieści kryminalnych.
Agatha Christie jest najlepiej sprzedającą się autorką wszechczasów. Wydała ponad 90 powieści i sztuk teatralnych. Lepiej od jej książek sprzedawała się jedynie Biblia!
Wydano ponad miliard egzemplarzy jej książek tylko w języku angielskim. Drugi miliard wydano w innych 45 językach.
Wydano ponad miliard egzemplarzy jej książek tylko w języku angielskim. Drugi miliard wydano w innych 45 językach.
Często mówiła, że miała bardzo szczęśliwe dzieciństwo. Kochała dom, w którym się urodziła – Ashfield.
"Kiedy coś mi się śni, to prawie nigdy Greenway ani Winterbrook. Niezmiennie Ashfield: stare znajome kąty, gdzie przeżyło się pierwsze lata. Jak dobrze pamiętam każdy szczegół: wystrzępioną czerwoną kotarę w drzwiach kuchni, mosiężne słonecznikiw kracie przed kominkiem w holu, turecki dywan na schodach, przestronny, zaniedbany pokój szkolny z granatowo-złotą wytłaczaną tapetą."
Agatha uwielbiała też swoich rodziców, choć zgodnie z wiktoriańskimi zwyczajami widywała się z nimi tylko w określonych porach dnia i tylko w określonym celu.
"Po podwieczorku ubierano mnie w wykrochmalone muśliny i szłam na dół do saloniku, żeby pobawić się z matką."
"We wczesnym dzieciństwie wybitną rolę w moim życiu grała Niania. A wokół mnie i Niani był nasz specjalny świat – pokój dziecinny. Mam wciąż przed oczami tę tapetę – bladolila irysy pnące się w górę po ścianach w niekończącym się ordynku. Leżałam wieczorem w łóżku, patrząc na nie w świetle ognia płonącego na kominku albo przyćmionego światła naftowej lampy, którą Niania stawiała na stole. Wydawały mi się piękne. Przez całe życie miałam słabość do tego koloru."
"Inną ważną osobą w domu była Jane, nasza kucharka, która rządziła w kuchni ze spokojną wyższością królowej. [...] Kiedy ujrzałam Jane po raz pierwszy, była jak piec – to jedna z najgrubszych kobiet, jakie widziałam w życiu. Miała spokojną twarz, przedziałek pośrodku głowy i przepiękne, naturalnie układające się w fale ciemne włosy, upięte w kok na karku. Przez cały czs poruszała rytmicznie szczękami, ponieważ stale coś jadła – kawałek ciasta, świerzo upieczony placuszek albo ciasteczko z rodzynkami – niczym wielka łagodna krowa bez końca przeżuwająca pokarm."
Jej doświadczenia z dzieciństwa związane z ogromnym domem, ukochaną nianią i kucharką oraz całą służbą wielokrotnie będą znajdowaly odbicie w książkach.
Póżniej pisarka zdobyła nieco tradycyjnego wykształcenia, uczyła się na różnych pensjach w Paryżu przez około dwa lata. Jako siedemnastolatka koniecznie chciała być pianistką. Zdecydowanie jednak zabrakło jej talentu. Póżniej próbowała swych sił jako śpiewaczka operowa. Ale i z tego nic nie wyszło.
Matka Agathy, Clara, była przekonana, że jej córka powinna pisać. Cierpliwie skłaniała ją do podejmowania kolejnych prób, zwłaszcza podczas rekonwalescencji po grypie. Agatha strasznie się nudziła, więc zgodziła się spróbować. Napisała pierwszą opowieść: The House of Beauty. Jednak mimo prób, nie udało się jej opublikować.
W 1912 r. na balu poznała pułkownika Archibalda Christie, za którego dwa lata później niespodziewanie, w noc wigilijną, bez uprzedzenia nikogo z rodziny, wyszła za mąż. Przez cztery lata młody mąż, porucznik, przebywał głównie na froncie we Francji. Spotykali się sporadycznie podczas jego urlopów.
W 1920 wydała swoją pierwszą powieść, Tajemnicza historia w Styles, po raz pierwszy pojawił się w niej słynny detektyw: Hercule Poirot. Pisarka pracowała wówczas w Ochotniczym Komitecie Pomocy w Torquay jako pomoc w aptece. Kiedy się nudziła, wymyślała historie kryminalne. A że było wokół niej mnóstwo rożnorakich trucizn, uśmiercała swoich bohaterów głównie z ich pomocą. Jak się później okaże, trucizny użyła w 41 swoich książkach.
W 1922 r. Agatha z mężem wyjechała w podróż dookoła świata. Ale tak naprawdę parę chwil szczęścia z Archim przeżyła w latach 1924-26. Mąż dostał w końcu dobrze płatną posadę w mieście, córka Rosalind rosła, w końcu postanowili kupić dom na wsi. Niestety, zakup domu powszechnie uważanego w okolicy za przynoszącego pecha, to był początek kłopotów. Ich relacje zaczęł się wyraźnie psuć. Agatha chciała mieć drugie dziecko, Archibald nie chciał o tym słyszeć. W 1926 roku umarła matka Agathy, co wpłynęło na nią fatalnie. Porządkując dom, który otrzymała w spadku, poddała się fali bezbrzeżnego smutku. Ddatkowo porządki musiała robić sama, Archie przebywał cały czas w mieście. Kiedy w końcu przyjechał do niej, przyznał, że zakochał się w innej kobiecie i pragnie rozwodu.
Potem pisarka zaczęła podróżować. Najpierw udała się na Wyspy Kanaryjskie, a potem wybrała się zupełnie sama w podróż na Bliski Wschód słynnym Orient Expressem. Podróż ta zaowocowała jeszcze słynniejszą powieścią: Morderstwo w Orient Expresie.
Podczas tej podróży poznała swojego przyszłego męża, Maxa Mallowana. Max był archeologiem i często wyjeżdżał na wykopaliska do Iraku i Syrii. Agatha, jako jego żona, podróżowała z nim również. Dzięki temu poznała i pracę archeologów i wiele interesujących miejsc. Tam znalazła inspirację do napisania powieści, ktorych akcja rozgrywa się na wykopaliskach.
"Kiedy coś mi się śni, to prawie nigdy Greenway ani Winterbrook. Niezmiennie Ashfield: stare znajome kąty, gdzie przeżyło się pierwsze lata. Jak dobrze pamiętam każdy szczegół: wystrzępioną czerwoną kotarę w drzwiach kuchni, mosiężne słonecznikiw kracie przed kominkiem w holu, turecki dywan na schodach, przestronny, zaniedbany pokój szkolny z granatowo-złotą wytłaczaną tapetą."
Autobiografia
Agatha uwielbiała też swoich rodziców, choć zgodnie z wiktoriańskimi zwyczajami widywała się z nimi tylko w określonych porach dnia i tylko w określonym celu.
"Po podwieczorku ubierano mnie w wykrochmalone muśliny i szłam na dół do saloniku, żeby pobawić się z matką."
"We wczesnym dzieciństwie wybitną rolę w moim życiu grała Niania. A wokół mnie i Niani był nasz specjalny świat – pokój dziecinny. Mam wciąż przed oczami tę tapetę – bladolila irysy pnące się w górę po ścianach w niekończącym się ordynku. Leżałam wieczorem w łóżku, patrząc na nie w świetle ognia płonącego na kominku albo przyćmionego światła naftowej lampy, którą Niania stawiała na stole. Wydawały mi się piękne. Przez całe życie miałam słabość do tego koloru."
"Inną ważną osobą w domu była Jane, nasza kucharka, która rządziła w kuchni ze spokojną wyższością królowej. [...] Kiedy ujrzałam Jane po raz pierwszy, była jak piec – to jedna z najgrubszych kobiet, jakie widziałam w życiu. Miała spokojną twarz, przedziałek pośrodku głowy i przepiękne, naturalnie układające się w fale ciemne włosy, upięte w kok na karku. Przez cały czs poruszała rytmicznie szczękami, ponieważ stale coś jadła – kawałek ciasta, świerzo upieczony placuszek albo ciasteczko z rodzynkami – niczym wielka łagodna krowa bez końca przeżuwająca pokarm."
Autobiograhia
Jej doświadczenia z dzieciństwa związane z ogromnym domem, ukochaną nianią i kucharką oraz całą służbą wielokrotnie będą znajdowaly odbicie w książkach.
Póżniej pisarka zdobyła nieco tradycyjnego wykształcenia, uczyła się na różnych pensjach w Paryżu przez około dwa lata. Jako siedemnastolatka koniecznie chciała być pianistką. Zdecydowanie jednak zabrakło jej talentu. Póżniej próbowała swych sił jako śpiewaczka operowa. Ale i z tego nic nie wyszło.
Matka Agathy, Clara, była przekonana, że jej córka powinna pisać. Cierpliwie skłaniała ją do podejmowania kolejnych prób, zwłaszcza podczas rekonwalescencji po grypie. Agatha strasznie się nudziła, więc zgodziła się spróbować. Napisała pierwszą opowieść: The House of Beauty. Jednak mimo prób, nie udało się jej opublikować.
W 1912 r. na balu poznała pułkownika Archibalda Christie, za którego dwa lata później niespodziewanie, w noc wigilijną, bez uprzedzenia nikogo z rodziny, wyszła za mąż. Przez cztery lata młody mąż, porucznik, przebywał głównie na froncie we Francji. Spotykali się sporadycznie podczas jego urlopów.
W 1920 wydała swoją pierwszą powieść, Tajemnicza historia w Styles, po raz pierwszy pojawił się w niej słynny detektyw: Hercule Poirot. Pisarka pracowała wówczas w Ochotniczym Komitecie Pomocy w Torquay jako pomoc w aptece. Kiedy się nudziła, wymyślała historie kryminalne. A że było wokół niej mnóstwo rożnorakich trucizn, uśmiercała swoich bohaterów głównie z ich pomocą. Jak się później okaże, trucizny użyła w 41 swoich książkach.
 |
| Tajemnicza historia w Styles. Pierwsze wydanie oraz inne wczesne wydania. |
W 1922 r. Agatha z mężem wyjechała w podróż dookoła świata. Ale tak naprawdę parę chwil szczęścia z Archim przeżyła w latach 1924-26. Mąż dostał w końcu dobrze płatną posadę w mieście, córka Rosalind rosła, w końcu postanowili kupić dom na wsi. Niestety, zakup domu powszechnie uważanego w okolicy za przynoszącego pecha, to był początek kłopotów. Ich relacje zaczęł się wyraźnie psuć. Agatha chciała mieć drugie dziecko, Archibald nie chciał o tym słyszeć. W 1926 roku umarła matka Agathy, co wpłynęło na nią fatalnie. Porządkując dom, który otrzymała w spadku, poddała się fali bezbrzeżnego smutku. Ddatkowo porządki musiała robić sama, Archie przebywał cały czas w mieście. Kiedy w końcu przyjechał do niej, przyznał, że zakochał się w innej kobiecie i pragnie rozwodu.
Na skutek tych wszystkich nieszczęść, doszło do przedziwnego, do dziś niewyjaśnionego wydarzenia. Agatha Christie nagle zniknęła! Następnego ranka znaleziono jej samochód przewrócony do góry nogami w przydrożnym rowie. Przez 10 dni policja bezowocnie poszukiwała pisarki. Jako, że była ona osobą już dość popularną, wszstkie gazety rozpisywały się na ten temat. Brano wówczas pod uwagę zabójstwo, podejrzewano nawet Archibalda. Potem okazało się, że Agatha pojechała pociągiem do kurortu w Yorkshire, Hurrogate, gdzie wynajęła pokój pod przybranym nazwiskiem. Wreszcie, 13 grudnia, została rozpoznana przez członków zespołu muzycznego występującego w hotelu. Oficialnie wydano oświadczenie, że pisarka cierpi na "prawie całkowitą utratę pamięci". Po wizycie u psychiatry udało się Agathie odtworzyć prawie wszystkie wydarzenia. Istnieją uzasadnione podejrzenia, że sytuacja, w której się znalazła, była tak trudna do uniesienia, że spowodowała wewnętrzną ucieczkę i zagubienie się na granicy fantazji i rzeczywistości.
Na skutek tych wydarzeń, nasiliła się niechęć pisarki do prasy i wystąpień publicznych. Agatha uświadomiła sobie również, że jej małżeństwo już nie istnieje, od pewnego czasu nie mieszkała z mężem i zgodziła się na rozwód, do którego doszło w 1928 roku.
Potem pisarka zaczęła podróżować. Najpierw udała się na Wyspy Kanaryjskie, a potem wybrała się zupełnie sama w podróż na Bliski Wschód słynnym Orient Expressem. Podróż ta zaowocowała jeszcze słynniejszą powieścią: Morderstwo w Orient Expresie.
Gdy Max Mallowan wrócił do Anglii i objął posadę w British Museum, zaczął spotykać się z Agathą. Początkowo zupełnie niezobowiązująco. Jednak szybko poprosił ją o rękę. Pisarka odmówiła. Stwierdziła, że dzieli ich zbyt duża różnica wieku (był od niej 14 lat młodszy) i wyznania. W rzeczywistości prawdopodobnie jednak bała się po prostu zranienia. Wszyscy znajomi odradzali jej to małżeństwo. Być może przyniosło to odwrotny skutek, bo wiosną 1930 roku zgodziła się poślubić Maxa. Związek ten trwał 46 lat i był dla obojga bardzo szczęśliwy.
W 1950 r. przyjęto ją do Londyńskiej Akademii Nauk. Niedługo później dostała w Stanach Zjednoczonych główną nagrodę dla najlepszego pisarza literatury detektywistycznej.
W 1973 roku pisarka przeszła zawał, który osłabił ją tak, że już do końca życia nie opuszczała łóżka. Ostatni raz pojawiła się publicznie na gali zorganizowanej w 1975 roku na cześc ciągle wystawianej Pułapki na myszy. Czuła, że nadchodzi już koniec i postanowiła przygotować wszystko do swojego pogrzebu. Jeszcze jesienią tego roku została wydana Kurtyna (w której umiera Poirot). Wczesnym popołudniem 12 stycznia 1976 roku spokojnie umiera.
Na całym West Endzie między 10 a 11 w nocy przygaszono wszystkie światła jako wyraz hołdu dla pisarki. Agatha chciała być pochowana na cmentarzu w Cholsey koło Walligford, w pobliżu wielkiego cisu.
- Wszystkie jej utwory objęte były w 1951 roku zapisem cenzury w Polsce, podlegały natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek
- Agatha była wielką miłośniczką jabłek (podobnie, jak jedna z bohaterek jej powieści: Ariadna Oliver, która była jej literackim alter ego)
- Niezwykle lubiła morze, plażę, pływanie i słońce. W latach 20. uczyła się nawet serfingu
- Bardzo drażnił ją hałas i tłok
- Dym papierosowy, alkohol, zimne jedzenie i dżem pomarańczowy uważała za okropność
Wspólnie z innymi członkami klubu napisała powieść (The Floating Admiral). Mimo to została wyrzucona z klubu, ponieważ sprzeciwiła się jego zasadom. Niedozwolone było np. utożsamianie mordercy z detektywem lub narratorem. W powieści Zabójstwo Rogera Ackroyda zastosowała właśnie taki zabieg.
Jednak później została znowu włączona w szeregi klubu, a nawet została jego prezesem.
CYTATY
- Stare grzechy mają długie cienie.
- Dziwne, że ludzie nie widzą tego, co mają pod nosem.
- Zakochał się w tobie. To się rzuca w oczy. Mężczyźni nie bywają bezinteresownie uprzejmi. Nie zrobiłby nawet trzech kroków, gdybyś była zezowata i miała pryszcze.
- Można dochodzić prawdy dla samej satysfakcji jej wykrycia.
- Archeolog to wymarzony mąż, im żona starsza tym bardziej się nią interesuje.
- Człowiek nie dostrzega ważnych chwil w życiu, rozumie to dopiero wtedy, gdy jest już za późno.
- Przerażające, ale niewinni właściwie nikogo nie obchodzą.
- Złudzenie, że potrafią nawrócić nicponia na drogę cnoty, należało zawsze do najmilszych złudzeń kobiet wszystkich czasów.
MIEJSCA POWIEŚCI
Akcja jej powieści rozgrywa się przeważnie w odizolowanych miejscach: na wyspie (I nie było już nikogo), w samotnym domu (Noc w bibliotece), w pociągu (Morderstwo w Orient Expresie) lub małej wiosce (Morderstwo na plebanii). Jej drugim mężem był Arthur Mallowan, archeolog, z którym często jeździła na wykopaliska na Bliski Wschód. Dlatego akcję części swoich książek przeniosła w tamte rejony. Innym miejscem, gdzie często rogrywają się sceny morderstw i innych przestępstw jest Torquey, w regionie Devon, miejscu jej urodzenia.
HERCULE POIROT I MISS MARPLE
Najsłaniejsze postaci z jej książek to Hercule Poirot i Miss Marple. Oboje są dość ekscentrycznymi postaciami, choć w zupełnie różnym stylu.
Większość z jej powieści i opowiadań zostało sfilmowanych, na ich podstawie powstały także seriale telewizyjne i słuchowiska radiowe.
POWIEŚCI
Tajemnicza historia w Styles (The Mysterious Affair at Styles) - 1920 - Herkules Poirot (pierwsza książka detektywistyczna Agathy Christie)
Tajemniczy przeciwnik (The Secret Adversary) - 1922 - Tommy i Tuppence po raz pierwszy (para detektywów z kilku powieści)
Morderstwo na polu golfowym (Murder on the Links) - 1923 - Herkules Poirot
Morderstwo na polu golfowym (Murder on the Links) - 1923 - Herkules Poirot
Mężczyzna w brązowym garniturze (The Man in the Brown Suit lub Mystery of the Mill House) - Anna Beddingfeld
Tajemnica rezydencji Chimneys (The Secret of Chimneys) - 1925
Zabójstwo Rogera Ackroyda (The Murder of Roger Ackroyd) - 1926 - Herkules Poirot
Zabójstwo Rogera Ackroyda (The Murder of Roger Ackroyd) - 1926 - Herkules Poirot
Wielka czwórka (The Big Four) - 1927 - Herkules Poirot
Tajemnica Błękitnego Expressu (The Mystery of the Blue Train) - Herkules Poirot
Tajemnica siedmiu zegarów (The Seven Dials Mystery) - 1929
Morderstwo na plebanii (The Murder at the Vicarage) - 1930 - Panna Marple pierwsza zagadka panny Jane Marple
Morderstwo na plebanii (The Murder at the Vicarage) - 1930 - Panna Marple pierwsza zagadka panny Jane Marple
Tajemnica Sittaford (The Sittaford Mystery lub The Murder at Hazelmoor) - 1931
Samotny Dom (Peril at End House) - 1932 - Herkules Poirot
Samotny Dom (Peril at End House) - 1932 - Herkules Poirot
Śmierć lorda Edgware'a (Lord Edgware dies lub Thirteen At Dinner Herkules) - 1933 - Herkules Poirot
Morderstwo w Orient Expressie (Murder on the Orient Express lub The Murder on the Calais Coach) - 1934 - Herkules Poirot
Tragedia w trzech aktach (Three Act Tragedy) - 1934 - Herkules Poirot
Śmierć w chmurach (Death in the Clouds lub Death in the Air) - 1934 - Herkules Poirot
Dlaczego nie Evans? (Why didn't they ask Evans) -1935
A.B.C. (The ABC Murders) - 1936 - Herkules Poirot
A.B.C. (The ABC Murders) - 1936 - Herkules Poirot
Morderstwo w Mezopotamii (Murder in Mesopotamia) - 1936 - Herkules Poirot
Karty na stół (Cards on the Table) - 1936 - Herkules Poirot
Śmierć na Nilu (Death on the Nile) - 1937 - Herkules Poirot
Niemy świadek (Dumb Witness lub Poirot Loses a Client) - 1937 - Herkules Poirot
Rendez-vous ze śmiercią (Appointment with Death) -1938 - Herkules Poirot
Dziesięciu małych Murzynków lub I nie było już nikogo (Ten Little Niggers lub And Then There Were None) - 1939
Morderstwo to nic trudnego (Murder is Easy lub Easy to Kill) - 1939
Boże Narodzenie Herkulesa Poirot lub Morderstwo w Boże Narodzenie (Hercule Poirot's Christmas lub A Holiday for Murder) - 1939 - Herkules Poirot
Boże Narodzenie Herkulesa Poirot lub Morderstwo w Boże Narodzenie (Hercule Poirot's Christmas lub A Holiday for Murder) - 1939 - Herkules Poirot
Zerwane zaręczyny (Sad Cypress) - 1940 - Herkules Poirot
Zło, które żyje pod słońcem lub Zło czai się wszędzie (Evil under the Sun) - 1940 - Herkules Poirot
N czy M? (N or M) - 1941 - Tommy i Tuppence
Pierwsze, drugie... zapnij mi obuwie (One, Two, Buckle my Shoe) - 1941 - Herkules Poirot
Noc w bibliotece (The Body in the Library0 - 1942 - Panna Marple
Pięć małych świnek (Five little pigs lub Murder in Retrospect) - 1942 - Herkules Poirot
Zatrute pióro (The Moving Finger) - 1942 - Panna Marple
Godzina zero (Towards Zero) - 1944
Rosemary znaczy pamięć (Sparkling Cyanide lub Remembered Death) - 1944/1945
Zakończeniem jest śmierć (Death comes as the End) - 1945
Niedziela na wsi (The Hollow Herkules0 - 1946 - Herkules Poirot
Pora przypływu (There is a Tide, także znana jako Taken at the Flood) - 1948 - Herkules Poirot
Dom zbrodni (Crooked House) - 1949
Morderstwo odbędzie się... (A Murder is Announced) - 1950 - Panna Marple
Spotkanie w Bagdadzie (They came to Baghdad) - 1951
Pani McGinty nie żyje (Mrs McGinty's dead) - 1952 - Herkules Poirot
Zło, które żyje pod słońcem lub Zło czai się wszędzie (Evil under the Sun) - 1940 - Herkules Poirot
N czy M? (N or M) - 1941 - Tommy i Tuppence
Pierwsze, drugie... zapnij mi obuwie (One, Two, Buckle my Shoe) - 1941 - Herkules Poirot
Noc w bibliotece (The Body in the Library0 - 1942 - Panna Marple
Pięć małych świnek (Five little pigs lub Murder in Retrospect) - 1942 - Herkules Poirot
Zatrute pióro (The Moving Finger) - 1942 - Panna Marple
Godzina zero (Towards Zero) - 1944
Rosemary znaczy pamięć (Sparkling Cyanide lub Remembered Death) - 1944/1945
Zakończeniem jest śmierć (Death comes as the End) - 1945
Niedziela na wsi (The Hollow Herkules0 - 1946 - Herkules Poirot
Pora przypływu (There is a Tide, także znana jako Taken at the Flood) - 1948 - Herkules Poirot
Dom zbrodni (Crooked House) - 1949
Morderstwo odbędzie się... (A Murder is Announced) - 1950 - Panna Marple
Spotkanie w Bagdadzie (They came to Baghdad) - 1951
Pani McGinty nie żyje (Mrs McGinty's dead) - 1952 - Herkules Poirot
Strzały w Stonygates (They Do It With Mirrors lub Murder with Mirrors) - 1952 - Panna Marple
Kieszeń pełna żyta (A Pocketful of Rye) - 1953 - Panna Marple
Po pogrzebie (After the Funeral lub Funerals Are Fatal) - 1953 - Herkules Poirot
Entliczek pentliczek (Hickory Dickory Dock) - 1955 - Herkules Poirot
Podróż w nieznane (Destination Unknown lub So Many Steps to Death) - 1955
Zbrodnia na festynie (Dead Man's Folly) - 1956 - Herkules Poirot
4.50 z Paddington (4.50 from Paddington lub What Mrs. McGillicuty Saw) -1957 - Panna Marple
4.50 z Paddington (4.50 from Paddington lub What Mrs. McGillicuty Saw) -1957 - Panna Marple
Próba niewinności (Ordeal by Innocence) -1957
Kot wśród gołębi (Cat Among the Pigeons) - 1959 - Herkules Poirot
Kot wśród gołębi (Cat Among the Pigeons) - 1959 - Herkules Poirot
Tajemnica Bladego Konia (The Pale Horse) - 1961
Zwierciadło pęka w odłamków stos (The Mirror Crack'd from Side to Side) - 1962 - Panna Marple
Przyjdź i zgiń (The Clocks) - 1963 - Herkules Poirot
Karaibska tajemnica (A Caribbean Mystery) - 1964 - Panna Marple
Hotel Bertram (At Bertram's Hotel) - 1965 - Panna Marple
Trzecia lokatorka (Third Girl) - 1966 - Herkules Poirot
Noc i ciemność (Endless Night) - 1967
Dom nad kanałem (By the Pricking of my Thumbs) - 1968 - Tommy i Tuppence
Wigilia Wszystkich Świętych (Hallowe'en Party) - 1969 - Herkules Poirot
Pasażer do Frankfurtu (Passenger to Frankfurt) - 1970
Nemezis (Nemesis) - 1971 - Panna Marple
Nemezis (Nemesis) - 1971 - Panna Marple
Słonie mają dobrą pamięć (Elephants can remember) - 1972 - Herkules Poirot
Tajemnica Wawrzynów (Postern of Fate) - 1973 - Tommy i Tuppence
Kurtyna (Curtain) - 1975 - Herkules Poirot
Uśpione morderstwo (Sleeping Murder) - 1976 - Panna Marple
ZBIORY OPOWIADAŃ
Zbiory opowiadań Agathy Christie dzielą się na dwie grupy: wydane w Wielkiej Brytanii (14) oraz Stanach Zjednoczonych (15). Tylko 7 z nich ukazało się w obu krajach w niezmienionej formie.
Polskie wydania to tłumaczenia wydań brytyjskich. Pułapka na myszy to jedyne opowiadanie niewydane dotąd w Wielkiej Brytanii w formie książkowej. Pojawiło się za to w Stanach Zjednoczonych i w Polsce.
Z kolei Bożonarodzeniowa przygoda (pierwsza, krótsza wersja to: Tajemnica gwiazdkowego puddingu) ze zbioru Dopóki starczy światła jest jedynym, które nigdy nie zostało opublikowane w Stanach Zjednoczonych.
Poirot prowadzi śledztwo (Poirot Investigates) - 1924 - Herkules Poirot
Wydanie polskie, podobnie jak brytyjskie, zawiera 11 opowiadań (amerykańskie – 14).
Śledztwo na cztery ręce (Partners in Crime) - 1929 - Tommy i Tuppence
Tajemniczy pan Quin (The Mysterious Mr Quin) - 1930 - Harley Quin
Trzynaście zagadek (The Thirteen Problems lub The Tuesday Club Murders) - 1932 - Panna Marple
Świadek oskarżenia (The Hound of Death) - 1933
niewydana w USA
Parker Pyne na tropie (Parker Pyne investigates lub Mr. Parker Pyne) - 1934 - Detektyw Parker Pyne
Tajemnica lorda Listerdale'a (The Listerdale Mystery) - 1934
niewydana w USA
Morderstwo w zaułku (Murder in the Mews lub Dead Man's Mirror) - 1937 - Herkules Poirot
Regatta Mystery and Other Stories - 1939
niewydana w Wielkiej Brytanii
Dwanaście prac Herkulesa (The Labours of Hercules) - 1947 - Herkules Poirot
Witness for the Prosecution and Other Stories - 1948
niewydana w Wielkiej Brytanii
Pułapka na myszy (Three Blind Mice and Other Stories lub The Mousetrap and Other Stories) - 1950
Pułapka na myszy (Three Blind Mice and Other Stories lub The Mousetrap and Other Stories) - 1950
The Under Dog and Other Stories - 1951
niewydana w Wielkiej Brytanii
Tajemnica gwiazdkowego puddingu (The Adventure of the Christmas Pudding) - 1960 - Herkules Poirot
niewydana w USA
Double Sin and Other Stories - 1961
niewydana w Wielkiej Brytanii
The Golden Ball and Other Stories - 1971
The Golden Ball and Other Stories - 1971
niewydana w Wielkiej Brytanii
Wczesne sprawy Poirota (Poirot's Early Cases) - 1974 - Herkules Poirot
Wczesne sprawy Poirota (Poirot's Early Cases) - 1974 - Herkules Poirot
Pośmiertnie:
Śmiertelna klątwa (Miss Marple's Final Cases and Two Other Stories) - 1979 - Panna Marple
niewydana w USA
Detektywi w służbie miłości (Problem at Pollensa Bay and Other Stories) - 1991 - Herkules Poirot, Parker Pyne
niewydana w USA
The Harlequin Tea Set and Other Stories - 1997
niewydana w Wielkiej Brytanii
Dopóki starczy światła (While the Lights Last and Other Stories) - 1997
niewydana w USA
Romanse napisane pod pseudonimem Mary Westmacott
Chleb olbrzyma (Giant's Bread) - 1930
Niedokończony portret (Unfinished Portrait) - 1934
Samotna wiosną (Absent in the spring) - 1944
Róża i cis (The Rose and the Yew Tree) - 1947
Córka jest córką (A Daughter's a Daughter) - 1952
Brzemię (The Burden) - 1956
Agatha Christie napisała prawie 70 powieści kryminalnych i 15 zbiorów opowiadań oraz 6 powieści obyczjowych pod pseudonimem Mary Westmacott. Jest również autorką 18 sztuk teatralnych, 2 tomików wierszy i jednym tomiku opowiadań dla dzieci. Wydała dwie autobiografie.
Każdego września Angielska Riviera przekształca się w stolicę tajemniczych morderstw. Ku pamięci wielkiej Królowej Zbrodni organizowany jest festival Agathy Christie, która urodziła się w Torquay 15 września 1890 roku.
http://www.englishriviera.co.uk/agathachristie/
